Visitaties – Genealogie

VISITATIES DODE LICHAMEN TE ROOSENDAAL EN NISPEN

In schepenprotocollen kan men akten tegenkomen van overlijden ten gevolge van een niet natuurlijke oorzaak zoals bijvoorbeeld moord en doodslag, dood als gevolg van een ongeval (al dan niet door schuld) en zelfdoding. Bij een niet-natuurlijke dood was de procedure als volgt: men diende de schout te verwittigen, die op zijn beurt met twee schepenen en de secretaris of substituutsecretaris zich naar de plaats des onheils begaf waar dan de chirurgijn (meestal de vrijheidschirurgijn) het lijk, of zoals in de akten steeds geschreven staat het dood lichaam, visiteerde. In sommige gevallen moest er sectie worden verricht om meer uitsluitsel te krijgen over de doodsoorzaak. In het geval van sectie moest de chirurgijn zijn werk doen in aanwezigheid van een andere chirurgijn en/of een dokter (=medicinae doctor of medicine licentiaat). Ook in geval van twijfel of er wel sprake is van een natuurlijke dood volgde een visitatie. In geval van terechtstelling is er ook sprake van een onnatuurlijke dood, uiteraard vindt er dan geen visitatie plaats.

Pauwelijntghen Stoffel Pauwels, 3 à 4 jaar oud verdronken in de turfvaart

Op 29 augustus 1641 visiteren schepenen het lichaampje van Pauwelijntghen waarvan de vader is Stoffel Pauwels. Zij is verdonken in de turfvaart bij het huis van de weduwe Hendrick Lambrechts en ligt met beide voetjes nog in het water.

WBA: Roosendaal en Nispen; R158, fol. 72v.

Jan Anthonissen Heusschaerts gestikt in het grit in een hof in de Molenstraat

Op 3 juli 1648 visiteren schepenen het lichaam van Jan Anthonissen Heusschaerts, jm, die met zijn voeten in de grijtte (=gruis) in de hof achter het huis van zijn moeder Maijken van Son in de Molenstraat ligt. Hij leed aan de vallende ziekte en was daarom onder de hoede van zijn moeder bij wie hij inwoonde. Schepenen troffen hem met zijn aangezicht in de grijtte en constateren dat hij daarin gestikt is.

WBA: Roosendaal en Nispen; R250, fol. 65v-66r {Img75}.

Cathalijn de Backer, 3 jaar oud, verdronken

Op 3 april 1686 visiteren schepenen het kind van Cornelis de Backer wonende op Vroenhout. Het kind Cathalijn geheten en circa 3 jaar oud, bevindt zich in de sloot en schepenen constateren de verdrinkingsdood zoals bleek uit den broessem off pruijsende uijt desselfs neus ende mont. Cornelis de Backer en zijn echtgenote Dingentien Hendricx van der Riet verklaren dat het kind om ongeveer 12 uur die dag uit huis gegaan is en na een kwartier heeft Dingentjen het kind in de sloot gevonden met zijn hooft derwaerts en ende sijn voeten even boven water.

WBA; Roosendaal en Nsipen, R358, fol. 48r {SDC11949}.

Onbekende soldaat verdronken

Op 6 januari 1688 begeven stadhouder en schepenen zich naar de Kale Brug (dat is de brug over de beek bij de oude Wouwseweg). Aan de westzijde daarvan in het water ligt een dode soldaat. Hij is gekleed in een roije rok met blauwe opslagen en een broek. Hij heeft ook een knapzak bij zich. Zij laten het lichaam naar Roosendaal brengen. De volgende dag wordt zijn lichaam ontbloot en door de chirurgijn Pelle wordt geoordeeld dat er diverse aanwijzingen zijn dat de soldaat verdronken is. Dit blijkt onder andere uit het bruijsse ende pruijsse uijt sijn mont.

WBA; Roosendaal en Nispen, R360, fol. 22r {SDC11985}.

De gasthuismeester betaald de kosten, zijnde 1 gld 10 st, voor het doodshemd voor de man.

WBA: Roosendaal en Nispen; ABA566, fol. 104v.

Aelbregt Verdoorn verongelukt op een drimmelaarschip

Op 16 februari 1689 verzoeken Dirk en Gerit Verdoorn om een inspectie en visitatie van het dode en verongelukte lichaam van Aelbregt Verdoorn dat ligt in het vooronder van het drimmelaarschip van zijn moeder aan de Kade. De vrijheidschirurgijn verklaart dat een contusie voor aen ’t hooft van de overledene mogelijk een versticking van het bloed heeft veroorzaakt zonder te weten of het beckeneel gebersten is off niet. Verder wordt een verpletteringe van het aangezicht geconstateerd. Gevisteerd door: Jacobus van Rotterdam

WBA; Roosendaal en Nsipen, R361, fol. 10r {SDC12005}.

Omdat blijkbaar niet onomstotelijk vast staat wat er heeft plaats gevonden, krijgt de zaak nog een vervolg met verschillende verklaringen en uiteindelijk een … lees verder

Lindert Leenderts Veraert, 2 jaar oud, door het ijs gezakt en verdronken

Op 8 december 1691 begeven drie schepenen zich naar het huis van de weduwe van Leendert Jansen van Aert op Borteldonk en hebben daar op het einde van de boomgaard dood in het water gevonden het kind Lindert Leenaarts Veraart (circa 2 jaar oud) van genoemde weduwe. De moeder verklaart dat het kind door het ijs is gezakt.

WBA; Roosendaal en Nispen, R364, fol. 116r {SDC12020}.

Adriaen, schoonzoon van Pieter Block, overlijdt ten gevolge van noodlottig ongeval

Op verzoek van de schout compareerden Pieter Melssen van Nieuwenhuijsen en Adriaen van den Bosch. Zij zijn op donderdag 26 februari 1699 tussen 4 en 5 uur ’s middags op de Kade aan het werk geweest om gerst te meten voor Pieter Costermans in ’t schuijtje van Pieter Block. Pieter Nieuwenhuijsen en Adriaen van den Bosch hebben gezien en gehoord dat Pieter Block naar zijn schoonzoon (die ook op het schuitje stond) riep Adriaen siet daer is het roer, ick weet niet wat gij met het roer scheep doet; gij en schieten gaen niet mede. Waarop Pieter Block het roer uit de garst oppakte. Pieter Melsen verklaart dat hij gezien heeft dat de haan van het roer de reebanden van ’t zijl raakte. Het roer is daardoor afgesprongen. Met als gevolg dat Pieter Block onder in de buik in de linker lies getroffen is.

WBA; Roosendaal en Nispen, R371, fol. 31v {SDC12110}.

Pieter Dielisse Loos overleden door een schotwond in de buik

Op 23 september 1696 begeven twee schepenen zich op verzoek van Cornelis van Dun, namens de schout zich naar het huis van Dielis Loos, landman op Hulsdonk. Ze treffen daar aan het dode lichaam van Pieter Dielisse Loos met een schotwond in de buik. Het lichaam wordt geopend om de hagel te verwijderen.
Gevisteerd door: (Willem) Martinet Lataelje in bijzijn van de vrijheidsdoctor Christiaen Swaens.
De visitatie wordt gevolgd door een akte waarin Marijnis Jacobssen Decker, 45 à 46 jaar oud en wonende op Hulsdonk en Adriaen Pauwelssen Decker, landman op Hulsdonk een verklaring afleggen. Marijnis verklaart dat hij op voorleden vrijdag tussen 4 en 5 uur op de werf van Dielis Loos was en dat daar toen ook gekomen is Jan Thomas Ruijs die iets zei, wat hij niet kon verstsaan tegen de echtgenote van Dielis Loos. Daarna hoorde hij Ruijs zeggen Pieter is soo gequest. Daarop hebben Marijnis en de echtgenote van Dielis Loos Pieter zien liggen aan de slootkant met een schotwond in de buik. Op de vraag wie dat gedaan had, antwoordde Pieter ogh Jan heeft het mij gedaan. Marijnis heeft geholpen de gewonde op de kar te leggen en is naar het huis van de familie Loos gereden. Adriaen verklaart dat op voorleden vrijdag Pieter Loos met een kar is gebracht naar de werf van het huis van Dielis Loos en dat hij heeft geholpen Pieter van de kar te helpen en naar het huis te dragen. Hij heeft gezien dat Pieter Loos gekwetst was in zijn buik en gehoord dat zijn vader Dielis Loos vroeg wie heeft dat U gedaan. Pieter antwoordde daarop ogh Jan heeft het gedaan en hij hij heeft ook gehoord dat Jan Thomasse Ruijs, die daar mede aanwezig was, zei ogh wat sal ik gaan doen en onmiddellijk daarop begon te krijten en te lammeteren, terwijl hij aan zijn broer Pieter Thomas Ruijs, die daar ook aanwezig was een kruithoorn overhandigde die hij uit zijn zak trok.
Ook Cornelis Buijsen, echtgenote van Dielis Loos legt op 23 septemer 1696 een verklaring af. Zij zegt dat op voorleden vrijdag om ongeveer 11 uur ‘smorgens Jan Thomas Ruijs met haar zoon Pieter Dielissen Loos vanuit haar huis veltwaarts zijn gegaan en dat ze om omstreeks 1 uur weer naar huis zijn gekomen en zij heeft an Thomas gevraagd of hij wilde blijven eten, hetgeen Thomas ook gedaan heeft. Daarna zijn ze weer vertrekken en na circa twee of drie uur is Thomas vanuit het boekweitveld weergekomen en heeft haar van achteren aangestoten en zei comt, helpt uwen Pieter eens; ik hebbe hem daar soo geschoten. Waarop Cornelia antwoordde ogh, Jan heb de gij hem soo geschoten. Waarop Thomas repliceerde ogh ja ik heb hem geschoten waarop Cornelia met Thomas Ruijs en Marijnis de Decker naar Pieter Loos zijn gegaan in de weide genaamd Klinke en hem daar hebben gevonden bij de slootkant met een schotwond in de buik. Toen Cornelia haar zoon vond zei ze ogh Pieter hoe leghde gij hier soo. Waarop Pieter antwoordde ogh ja moeder. Op de vraag wie heeft dat gedaan zei Pieter Jan Thomas heeft het mij gedaan in’t willen overgeven van een roer over den sloot. Jan Thomas Ruijs zei nogmaals ik hebbe het gedaen met de toevoeging nu moet ik al mijn leven een lantlooper sijn. Het lichaam van Pieter is op de kar gelegd en in het bijwezen van Jan Thomas Ruijs en Marijnis de Decker naar het huis van de familie Loos gebracht. Op 25 september 1696 legt Theodorus Dielissen Loos, jonge man en circa 27 à 28 jaar oud een verklaring af. Hij verklaart dat hij op voorleden vrijdag tussen en 5 uur thuiskwam met een geladen kar boekweit en dat hij daar zijn broer Pieter gewond op een kar zag liggen. Hij heeft daarop zijn paard va de boekweit kar uitgespannen en is naar Roosendaal gereden om een priester te halen. Toen hij weer thuis kwam vroeg hij aan Jan Thomas Jan, hoe is dat ongeluk toegecomen is het roer gebarsten of hoe is’t. Jan antwoordde ik hebbe hem omverre geschoten en segt het toch aan niemandt niet want anders moet ik al mijn leven een lantlooper sijn.Waarna Jan Ruijs meteen seer bitter ende jammerlijk begon te krijten en lammeteren. Op zijn vraag waar hij het roer gelaten had anwoordde Jan onder de prasle {prasle = planten (aan de slootkant)} waar Theodorus het roer ook gevonden heeft.

Roosendaal, R368, fol. 154v {SDC12619}.
Roosendaal, R368, fol. 154v-155r {SDC12620/12621}.
Roosendaal, R368, fol. 155v-156r {SDC12622/12623}.
Roosendaal, R 368, fol. 156v-157r {SDC12624/12625}.

Jan Janssen Brant overvallen en dood geschoten

Op 9 maart 1697 begeven schepenen L. van Hulst en P. de Jongh zich naar het woonhuis van Jan Janssen Brant op de Langendijk. Zij vonden hem daar dood in zijn slaapstede met blote benen daarvan afhangende. Hij is bij een overval door twee schoten in de borst getroffen. lees verder

WBA; Roosendaal en Nispen, R369, fol. 22v-23r.

Janneken Cornelissen Kaipers verdronken bij de bovenspui van de Turfvaaart op Langdonk

Op 2 mei 1698 begeven schepenen zich naar het kwartier Langdonk. Bij de Turfvaart bij de bovenspui op de kant, met de voeten in het water, hebben zij een vrouw aangetroffen. Volgens zegge van omstanders, is deze verdronken vrouw genaamd Janneken Cornelissen Kaipers uit Nieuwmoer. De vrijheidschirurgijn Martinet Latailje wordt ontboden die verklaart verder geen kwetsuren te vinden.

WBA; Roosendaal en Nispen, R370, fol. … {Img75}

Adriaen Janssen Brosius verdronken in de Huijbrechtse turfvaart

Op 17 januari 1700 begeven schepenen zich naar Nispen naar het huis van Jan Cornelissen {Hendriksen} waar ze het dode lichaam aantreffen van Adriaen Janssen Brosius die de dag daarvoor verdronken is in de Huijbrechtse Turfvaart.

WBA; Roosendaal en Nispen, R372, fol. 16v {SDC12320}.

Joos Adriaensen van Son overleden door een steek in de borst van een dief

Op 9 februari 1700 op verzoek van de substituut schout begeven schepenen zich naar de Hoge Brug ten huize van Adriaen Janssen van Son. Ze hebben daar het dode lichaam aangetroffen van diens zoon Joos Adriaensen van Son. Door de chirurgijns Willem Martinet Lataelje en Marijn van Breugel in bijzijn van de med. dr. Christiaen Swaens is het lichaam geopend en men constateert dat hij door een steek onder de linkerborst is overleden. lees verder

WBA; Roosendaal en Nispen, R372, fol. 61v.

Janneken Adriaenssen van den Broeck verdronken

Op 9 augustus 1700 op verzoek van de schout begeven schepenen zich naar de Kade naar het schip van Johan de Moor. Daar treffen zij het dode lichaam aan van Janneken Adriaenssen van den Broeck, de meid van Johann de Moor. Zij is de dag daarvoor van het schip in het water gevallen is ter hoogte van het Turfhoofd.
Gevisiteerd door: Willem Martinet (Lataille).

WBA; Roosendaal en Nsipen, R 372, fol. 134v {SDC12344}

Pieter Bastiaens Lodewijcx vermoord

Op 17 mei 1701 op verzoek van de heer van Dun, namens de schout, begeven twee schepenen, van Dun en de substituut secretaris zich naar het huis van de kinderen van Bastiaen Lodewijcx. Daar treffen ze aan het dode lichaam van Pieter Bastiaen Lodewijcx, leijndraijer, met een steekwonde in zijn lijf door de lever. Her lichaam wordt om circa 9 uur gevisiteerd door de vrijheidsdoctor-en chirurgijn. De dag daarna (18 mei) legt Steven Adriaensz Verbraeck, jongeman van 23 jaar op verzoek van de schout een verklaring af. Hij verklaart dat hij op afgelopen maandagavond (dat is 16 mei) in de herberg van Adiaen de Haen in Kalsdonk is geweest daar heeft hij Pieter Bastiaen Lodewijcx ontmoet en omstreeks tien uur zijn ze terugkomende van de herberg aangekomen bij het huis van de weduwe van Marcelis van Breugel alwaar Pieter een pint bier wilde gaan drinken Steven heeft Pieter daarvan weerhouden siende dat hij Lodewijcx eenigsints beschonken was. Ze zijn verder gegaan en aangekomen bij de deur van de molenaar Jan Pietersz ‘sGrauwen. Daar wilde Pieter onder de lindeboom een pijp tabak aansteken, ook daarvan heeft Steven hem weerhouden, te meer omdat voor het huis van de molenaar twee dragonders stonden. Steven wilde Pieter naar huis brengen ze zijn richting Markt gegaan en aangekomen voor de deur van Govert van Scharluijnen waar ook een lindeboom stond en ook daar wilde Pieter een pijp tabak aansteken. Steven en Pieter zijn onder de lindeboom gaan zitten en terwijl ze daar zaten is vanuit de Molenstraat een dragonder gekomen die beschreven wordt als middelmatigh ende niet te lang persoon die hoogduits sprak. Die dragonder zei ter duivelse hoerekint, een hoerekint. En hij vroeg om een pijpe toeback. Steven en Pieter zeiden die niet te hebben. Maar Pieter vervolgde: een hoerekint; segh wat is dat, waarop de dragonder zijn houwdegen trok en in het hoogduits zei sta ter duijvel en meteen stak. Steven wist niet dat Pieter gekwetst was maar meende dat de steek naast het lichaam was gegaan. Daarna zei de dragonder honsvot, bruijt dien stock die gij daer in de handt hebt weg of ick sal u over de ooren houwen. Pieter heeft de stok weggeworpen waarop de dragonder zei neemt den stock op en werpt hem verder van u. Hetgeen Pieter ook heeft gedaan. Pieter is vervolgens naar de Markt gelopen. Steven is nog even blijven staan bij deur van Scharluijnen en de dragonder heeft nog iets gezegd in het hoogduits dat Steven niet kon verstaan behalve dan ick wil dien kerel houwen, terwijl hij opnieuw zijn houwdegen trok. Steven is de straat uitgelopen richting Vismarkt om naar huis te gaan. Ter hoogte van de pastorie zjin bij hem gekomen Bart, de zoon van Wouter de Ketelaer en en Jacobus de zoon van Anthonij Thijssen aan wie Steven het gebeurde heeft verteld. Hij heeft hen gevraagd of zij mee wilde gaan naar de Kaeije om de broer van Pieter te gaan zeggen wat er gebeurd was en ook te gaan zeggen dat hij naar zijn broer moet gaan kijken omdat die dronken is. Toen ze gedrieën om naar de Markt te gaan ter hoogte van de deur van Cornelis Aersen Gielis waren aangekomen hoorden ze achter hen geroep (in het hoogduits) past op, past op die drije daer. Steven, Jacobus en Anthonij zijn toen gaan lopen tot bij de kerk, maar Bart die kreupel is, is blijven staan bij de deur van Gielis. Steven verklaart verder dat hij tijdens het lopen voor de deur van de Roscam verscheidene dragonders heeft zien staan en dat hij vermoedt dat het geroep voor hen bestemd was. Steven is vervolgens richting Kade naar huis gegaan. Pieter Bastiaen Lodewijcx is begraven op 19 mei 1701. Op 10 juni 1701 taxeren schepenen op verzoek van Niclaes Bastiaen Lodewijcx als enige erfgenaam van zijn broer Pieter de erfgoederen in verband met de collaterale succesie. Gevisiteerd door: de vrijheidsdoctor Christiaen Swaans en de vrijheidschirurgijn Willem Martinet (Lataille).

Roosendaal, R373, fol. 64r {SDC12748}.
Roosendaal, R373, fol. 72r-73r {SDC12749/12750/12751}.
Roosendaal, R373, fol. 83r-v {SDC12756/1257}.

Kind van Adriaen Janssen IJserman, 2 jaar oud, verdronken

Op 31 juli 1702 wordt het dode lichaampje gevisiteerd van het niet met name genoemde circa 2 jaar oude kind van Adriaen Janssen IJserman dat verdronken is een put off drenkje voor aan de straat. Gevisiteerd door: Willem Martinet (Lataille).

WBA; Roosendaal en Nsipen, R374

Baby-lijkje gevonden

Op 11 juni 1703 gaan twee schepenen en de substituut secretaris op verzoek van de schout naar de wijk Bulkelaar onder de jurisdictie van Roosendaal. Zij vinden daar ontrent of bij ’t weegtje alwaer dat om Adriaen Claes Pierssen is gewesen in selver schaarbos toecomende de erffgenamen van Huijbt Schijven seecker doot jong geboren dogtertie leggende. Zij ligt in een bladerenbos met het aangezicht tegen de grond. Adriaen Claes Pierssen verklaart dat hij op de dag daarvoor naar zijn schuur gegaan is om naar het hout te sien en toen bij de heg het kind nog levend gezien heeft en het met een muts en deken bedekt heeft. De schepenen constateren dat ’t vlees aan de hieltjen afgeknabbelt te sijn. Ze laten het babylijkje naar Roosendaal overbrengen.

WBA; Roosendaal en Nsipen, R375, fol. 3r-v {SDC12081}.

Cornelis Bogaerts verdronken in de beek achter de Vrouwe Made

Op 17 mei 1706 begeven schepenen zich naar de beek achter de Lage Vrouwe Made ze hebben daar aangetroffen het verdronken lichaam van Cornelis Bogaerts. De vrijheidschirurgijn constateert dat het lichaam ongequest en ongeschonden is.. Gevisiteerd door: Willem Martinet Lataille. Cornelis Adriaenssen Bogaerts is begraven op 19 mei 1706

WBA; Roosendaal en Nsipen, R378, fol. 117v {SDC12445}.

Cornelia Bartelen, 9 jaar oud, verdronken in een put

Op 25 juli 1707 wordt in de wijk Kalsdonk het 9-jarig dochtertje Cornelia van Jacob Cornelis Bartelen gevisiteerd dat ligt op de kant van de put bij diens huis. Volgens de verklaringen van Jacob Cornelissen Bartelen en zijn echtgenote is zij verdronken. De vrijheidschirurgijn constateert de verdrinkingsdood. Gevisiteerd door: Willem Martinet Lataille.

WBA; Roosendaal en Nispen, R379 …..

Dingena van Osta, ongeveer 1½ jaar oud, verdronken in de brouwput

Op 30 juli 1708 begeven schepenen zich op verzoek van Jacob van Osta naar Vroenhout waar zij achter de brouwerij van van Osta in de brouwput zijn kind, genaamd Dingena en oud circa anderhalf jaar, lag. Zij is ijegelijck in de brouwput gevallen en verdronken zoals generalijk van een ijder wierde getuijght. De niet met name genoemde chirurgijn bevestigt de verdrinking.

WBA; Roosendaal en Nispen, R380, fol. 109r-v {SDC12419/12420}.

Willem Verhaert, ongeveer 5 jaar oud, verdronken nabij het turfhoofd

Op 7 juli 1709 begeven schepenen zich naar het Turfhoofd waar ze in het water hebben zien liggen het kind van Lucas Verhaert genaamd Willem en circa 5 jaar oud. De chirurgijn concludeert dat het kind in het water is verongelukt. Gevisiteerd door: Pieter Boenders.

WBA; Roosendaal en Nispen , R381, fol. 96r {SDC12402}.

Onbekend persoon plots ter aarde gevallen

Op 31 maart 1710 nabij de Lage Brug is een onbekend persoon, grijs van haar, seer schielijk ter aarde gevallen en overleden. Men heeft het lichaam naar het huis van Anthonij Backer gebracht, waar het lichaam gevisiteerd wordt door de chrurgijn en de goederen van de overledene geïnventariseerd worden. De chirurgijn vindt geen dodelijke verwondingen en meent dat er sprake is van hartfalen.

WBA: Roosendaal en Nispen, ABA803, fol.69v {Img80}.

Jan Adriaenssen Ruijters, 7 jaar oud, verdronken

Op 30 november 1710 begeven schepenen zich naar het woonhuis van Adriaen Janssen Ruijters, meester schoenmaker. Daar hebben ze in de binnenkamer het dood lichaam zien liggen van zijn kind genaamd Jan Adriaenssen Ruijters, oud 7 jaar. Bij visitatie werd geconstateerd dat het kind verdronken is: alsoo het water in ’t doende der visitatie uijt ’t voors. kint sijn mont is comen loopen.

WBA; Roosendaal en Nispen, ABA803, fol.158v-159r {Img169}.

Maria van Hulsdonk, een kind, is verdronken aan de zuidzijde van de waterloop in de Molenstraat

Op 9 mei 1712 begeven twee schepenen en de secretaris zich naar een weide aan de zuidzijde van de Molenstraat naast ‘sheren waterloop. Zij hebben daar het dood kind, genaamd Maria, van Cornelis Pietersen van Hulsdonk aangetroffen. De vrijheidschirurgijn verklaart dat het kind verdronken is, hetgeen door een ijder daer present sijnde getuijgt. Gevisiteerd door: Christoffel Dircken.

WBA; Roosendaal en Nispen, R 383, fol. 100r {SDC12475}.

Pieter van der Heijden, is verdronken in de Turfvaart bij de Hoge Brug

Op 21 november 1712 begeven twee schepenen en de substituut secretaris zich naar de Hoge Brug. De avond daarvoor is Pieter van der Heijden, landman wonende op de Nieuwenberg, volgens getuigen van een ijgelijck, van de Hoge Brug in de Turfvaart gevallen en aldaer nog eenigsints levendigh sijnde uijtgehaelt ende gebraght aan de huijsing van Jan Looten, tavernier in de herberg ’t Molentie alwaer hij immediaet daerna is overleden. De vrijheidschrurgijn constateert dat Pieter door ’t water is versmoort. Pieter van der Heijden is begraven op 24 november 1712; hij werd uitgeluid met twee klokken waarvoor 2 gld. werd betaald. Gevisiteerd door: Christoffel Dircken.

WBA; Roosendaal en Nispen, R383, fol. 195r {SDC12485}.

Lodewijk Bartelen van de Riet verdronken in een sloot achter St. Sebastiaansdoelen

Op 1 januari 1715 begeven twee schepenen en de substituut secretaris zich om 8 uur ’s morgens naar het huis van Lodewijk Bartelen van der Riet wiens lichaem doot in een matte was leggende. De vrijheidschirurgijn constateert dat hij gesuffoqueert en gesmoort is, hetgeen door getuigen wordt bevestigd; hij is de avond daarvoor gevonden in een sloot in zijn wei gelegen achter de St. Sebastiaansdoelen. Gevisiteerd door: Christoffel Dircken.

WBA; Roosendaal en Nispen, R386, fol. 1r {SDC 12568}.

Onbekende man verdronken in de Engebeek

Op 15 augustus 1716 begeven schepenen en de secretaris zich naar den Stock in het Agterbosch waar ze aan de waterkant van de Engebeeck bij het begin van het Kleijn Maken het dode lichaam van een onbekende man hebben zien liggen. De vrijheidschirurgijn constateert de verdrinkingsdood. Gevisteerd door Christoffel Dircken.

WBA; Roosendaal en Nsipen, R387, fol.104r.

Op zaterdag 10 oktober 1716 wordt een premie van 25 gld uitgeloofd door schepenen van Roosendaal en Nispen aan diegene die informatie kan verschaffen over de dood van Willem Willemssen die de dinsdag daarvoor gevonden is in het water bij den Deurleght. Hij is blijkbaar niet verdronken.

WBA: Roosendaal en Nispen; Register resoluties.

Adam Pietersen Kool verdronken in de scheepshaven

Op 17 oktober 1716 begeven schepenen C. de Clerq en A. Koen, alsmede de substituut secretaris J. Swaens zich naar de Hoge Brug alwaar zij het dode lichaam hebben aangetroffen van Adam Pietersen Kool. Die volgens getuigen de avond daarvoor is verongelukt en verdronken in de scheepshaven. De vrijheidchirurgijn constateert de verdinkingsdood. Gevisiteerd door: Christoffel Dircken.

WBA; Roosendaal en Nispen, R387, fol. 124r.

Berent Hendricksen van den Brinck is overleden, oorzaak niet duidelijk

Op 1 december 1716 begeven schepenen H. Martelmans en C. van Barel, alsmede de president schepen Christiaen Mens, zich naar het huis van Jan de Bruijn op het kwartier Vroenhout. Ze treffen daar aan het dode lichaam van een persoon waarvan gezegd wordt dat het Berent Hendricksen van den Brinck is. De vrijehidschirurgijn Christoffel Dircken, in aanwezigheid van de chirurgijn Pieter Boenders opent het lichaam en de chirurgijns geven een attest. Het attest is niet in de akte vermeld.

WBA; Roosendaal en Nispen, R387, fol. 161r.

Cornelis Janssen van der Riet verdronken in de Watermolenbeek

Op dinsdag 3 augustus 1717, op verzoek van de schout begeven schepenen en de vrijheidschirurgijn zich naar de Tolberg onder het kwartier Hulsdonk alwaar ze in het huis van Jan Janssen van der Riet het dode lichaam aantroffen van zijn broer Cornelis Janssen van der Riet. Hij is op zondag 1 augustus 1717 in de Watermolenbeek verdronken en op maandag opgevist. De vrijheidschirurgijn constateert dat verdrinking de doodsoorzaak is. Gevisiteerd door: Christoffel Dircken.

WBA; Roosendaal en Nispen , R388.

Theodorus Laets overleden, oorzaak niet duidelijk, vermoedelijk natuurlijke dood (hart falen)

Op 11 oktober 1717 begeven schepenen zich naar het woonhuis van van Lambregt Laets alwaar zij het dode lichaam zien van de brouwer Theodorus Laets die omstreeks 8 uur ’s avonds gevonden was op het kerkhof . Omdat men meende dat hij een flauwte had, heeft men hem naar het huis van zijn broer gebracht. De vrijheidschirurgijn Christoffel Dircken constateert geen kwetsuren en meent dat Theodorus overleden moet zijn door een catharre op de borst en daardoor moet sijn gesuffoqueert. Na deze constatering wordt Simon van Rossel ontboden. Hij verklaart dat hij om sijn gevoegh te doen deesen avond is comen te gaan over het kerkhof omtrent de clocke aght uijre dat hij als doen aldaer op de westkant aen de voetpad omtrent over de huijsinge van de heer Johan Zwaens heeft sien leggen een persoon die hij vermeijnde dat aldaer droncken lagh dat hij hem mijdede opdat hij desselfs beenen niet soude trappen, dat hij verder sijne passagie heeft genomen naer de loop toe door den draeijer dat hem aldaer is tegemoet gecomen meester Jan Griffie chirurgijn aen dewelcke hij verhaelde dat ter plaetse voorschreven een persoon lagh die hem onebkend was seggende die man conde daer verstijven dat sij naer eenige wisselinge van woorden resolveerden om ten huijse van de weduwe Cornelis Adrien Garst een lanteern met ligt te halen ’t geene sij hebben gedaen om te sien wie daer was leggende dat sij aldaer gecomen sijnde hebben gesien dat het lichaem voorover tegens de gront lagh dat sij hetselve hebben omgekeert dat de voornoemde meester Jan Griffie de hand nam ende voelde naer de pols ende geen gewaer wordende dat hij als doen de klederen voor open heeft geden ende op het hart gevat seggene hij is doot … Gevisiteerd door: Christoffel Dircken

WBA

; Roosendaal en Nispen, R388, fol. 182v-183r.

Bello Bernards, 3 jaar oud, verdronken in de sloot achter het huis van Jan Cornelissen Bernards

Op 16 oktober 1718 om ongeveer 7 uur ‘s avonds begeven schout, schepenen en substituut secretaris zich naar het huis van Jan Cornelissen Bernards. Achter het huis aan de kant van de sloot ligt het doodlichaam van het kind Bello, drie jaar oud. De vrijheidchirurgijn constateert de verdrinkingsdood.
Gevisiteerd door: Christoffel Dircken.

WBA; Roosendaal en Nispen, R389 {SDC11938}.

Cornelia Cremers verdronken in de scheepshaven

Op 13 maart 1719 begeven schout en schepenen zich naar de Kade. Aan de kant van de scheepshaven lag het dode lichaam van seecker vrouwspersoon genaemt Catharina Cremers, echtgenote van Aernout Crol. De naam van de verdronken persoon is foutief genoteerd; dit moet zijn Cornelia Cremers. De vrijheidschirurgijn constateert de verdrinkingsdood. Zij is op 16 maart begraven. Gevisiteerd door Christoffel Dircken

WBA; Roosendaal en Nispen, R390, fol. 49r {SDC11933}.

Geert Thomassen Melo, mogelijk een niet natuurlijke dood gestorven

Op 1 december 1720 wordt het dode lichaam van Geert Thomassen Melo gevisiteerd dat ligt op Vroenhout onderaan de voet van een dijk in een perceel land dat de naam heeft van April. Gevisiteerd door: de vrijheidschirurgijn Christoffel Dircken.

WBA; Roosendaal en Nispen, R391

Johanna Mulders, ongeveer 1½ jaar oud verdronken in de mestput

Op 6 juli 1721 wordt bij de drenk off mischput bij het huis van Jan Cornelissen Mulders in de Hoogstraat diens kind Johanna Mulders, circa anderhalf jaar oud, gevisiteerd dat in die mestput verdronken is. Gevisiteerd door: de chirurgijn Pieter Boenders

WBA; Roosendaal en Nispen, R392

Michiel Fijnenbuijk verdronken in de mestput

Op 9 augustus 1721 wordt het dood lichaam van Michiel Fijnenbuijk in de achterkamer in diens huis gevisiteerd. Hij is door verdrinking om het leven gekomen. Volgens een verklaring van de mr timmerman Jacobus van Son en de mr messenmaker Jan van Langedock zijn zij ’s morgens tussen 5 en 6 uur geroepen om Michiel Fijnenbuijk die in de put lag daar uit te helpen. Toen zij bezig waren hem uit de put te helpen leefde Michiel nog. Gevisiteerd door: de vrijheidschirurgijn Christoffel Dircken.

WBA; Roosendaal en Nispen R392

Jan Pietersen Bartelen dodelijk verongelukt door val van zijn wagen

Op 8 september 1721 in de Boterstraat in de wijk Vinkenboek wordt het dode lichaam van Jan Pietersen Bartelen gevisiteerd waarvan gezegd wordt dat hij ’s morgens rond tien uur verongelukt is door een val van zijn wagen. De chirurgijn constateert dat het tweede en derde wervelbeen onder druk van hun plaats zijn verschoven waarop de dood is gevolgd. De schepenen vragen nog aan de chirurgijn of hij kan zeggen of het slachtoffer overreden is. Maar de chirurgijn kan daar geen uitspraak over doen. Vervolgens worden de 15-jarige Geert Marijnissen Vos en Pieter Wouter Luijcx, die 21 jaar oud is en knecht ten huize van Marijnis Geersen Vos, ondervraagd. Zij verklaren dat zij omtrent 10 uur ’s morgens vanaf het huis van Marijnis Geersen Vos met de wagen zijn weg gereden om klaver te halen in de Boterstraat. Aldaar is Jan Pietersen Bartelen, de knecht van Cornelis Adriaen Pietersen, op de lange wagen gaan zitten. Geert Vos heeft toen gezegd com Jan sit op de wagen of gaet van de lange wagen af, gij soudet daer wel een ongemak krijgen. Jan is op de wagen gekomen en even later hebben Geert Vos en Pieter Luijcx gezien dat Jan Bartelen van de wagen af was en dat zij hem horen roepen dat de wagen over zijn lijf gereden is. Zij hebben hem op de grond zien liggen en ook weer zien opstaan en weer gaan liggen. Zij zijn verder gereden naar het veld en toen zij met klaver op de wagen terugkwamen hebben zij gezien dat Jan Pietersen Bartelen dood was. Gevisiteerd door: de vrijheidschirurgijn Christoffel Dircken.

WBA; Roosendaal en Nispen, R392 ….

Laureijs Adriaens dodelijk verongelukt door omver geslagen wagen

Op 19 augustus 1722 wordt ten huize van Adriaen Laurijssen sectie verricht op het dood lichaam van diens zoon Laurijs Adriaens. De reden voor de sectie is dat de chirurgijn op basis van de visitatie alleen maar een rodigheijd op het lichaam zag. Bij de sectie (door de chirurgijn samen met de medicinae doctor Lodewijck Rijckevorsel) wordt geconstateerd dat: in de linkerzijde niet ver van de spina dorsi twee ribben waren gebroken zodanig dat het membrama pleura door het einde van de beide ribben doorboort was, waardoor twee aanzienlijke kwetsuren in de linker …. {hier is een woord niet ingevuld} van de “loos” zijn gemaakt zodanig dat de arteria pulmonaris daardoor is afgestoken waardoor aanstonds de de linker holligheijd van de borst met uitgestroomd bloed is gevuld, waarop de dood heeft moeten volgen. Verder volgt er nog een verklaring van de chirurgijn die verklaart dat: hij de dag daarvoor aan het slachtoffer heeft gevraagd hoe aan de kwaal kwam waarover hij klaagde. Het slachtoffer heeft daarop gezegd dat zijn kar was omgevallen en dat hij daaronder was terecht gekomen.
Op dezelfde datum legde Jan Geersen Vos, wonende op Boinck, een verklaring af dat hij de dag daarvoor ’s morgen omstreeks 9 uur terwijl hij thuis was werd geroepen door het meisje van Harman op Hoogerwerf die zei dat er een kar was omgevallen. Jan is daarop naar de Boincksestraat gegaan en heeft gezien dat de kar van Adriaen Laureijssen omver lag en dat diens zoon Laureijs Adriaensen daar zat op het voetpad en klaagde over pijn bij zijn hart. Jan heeft Laureijs meegenomen naar zijn huis en hem vandaar met zijn paard naar diens vaders huis gereden. Jan heeft Laureijs niet gevraagd hoe hem een en ander overkomen is. Gevisiteerd en sectie verricht door de chirurgijn Pieter Boenders in aanwezigheid van Lodewijck Rijckevorsel, medicinae doctor.

WBA; Roosendaal en Nispen R393 ….

Michiel Differen verongelukt

Op 3 oktober 1722 wordt melding gemaakt van de visitatie ten huize van Anthonij Saij, op het einde van de Achterstraat, van het dood lichaam van Michiel Differen. Het slachtoffer vertoont kwetsuren. Er moet dus sectie verricht worden. De sectie werd uitgevoerd door de chirurgijns Pieter Boenders en Johan Griffis. Zij verklaren dat op 2 oktober zij het cranium van het verongelukte lichaam van Michiel Differen hebben geopend; zij hebben een fracture op de musculus temporalis geconstateerd an de linkerzijde zich uitstrekkende tot de rechterzijde dwars over het hoofd, zodanig dat door de impressie van de fracture de membrana {durae} matrix over de lengte van een vinger lang was gescheurd, zodanig dat de dood daar wel op moest volgen. Gevisiteerd en sectie verricht door de chirurgijns Pieter Boenders en Johan Griffis.

WBA; Roosendaal en Nispen R393 …

Vrouw verdronken bij de Kade

Op 26 oktober 1722 wordt onder de toren het dood lichaam gevisiteerd van een vrouw die volgens een aantal getuigen de avond daarvoor verdronken is aan de Kade en dood uit het water gehaald is. Gevisiteerd door de chirurgijn Pieter Boenders.

WBA; Roosendaal en Nspen R393 …

Willem Janssen van der Burght overleden door onderkoeling

Op 12 december 1722 wordt op de Lage Brug, in het laatste huis, het dode lichaam gevisiteerd van Willem Janssen van der Burght die daar ook woont. Volgens vele getuigen is hij ’s morgens in de Made over ’t turfhooft gevonden. Waarschijnlijk is hij door onderkoeling overleden.
Gevisiteerd door: ….

WBA; Roosendaal en Nispen R393 …

Maria Jansen van Beek overleden ten gevolge van hartfalen

Op 9 oktober 1724 wordt in het huis van Willem Bogers het dood lichaam gevisiteerd van Maria Janssen van Beeck, weduwe van Pieter Bogers. De vrijheidschirurgijn neemt geen uitwendige verwondingen waar en vermoed dat Maria zo plotseling is komen te overlijden door eene quetsure dewelcke op haer hart mogte gechoten te zijn.
Gevisiteerd door: de vrijheidschirurgijn Petrus Alderkerk.

WBA; Roosendaal en Nispen R394

Anna Jansen van de Sande, 5 jaar oud, verdronken in de turfvaart

Op 8 april 1725 gaan de schepenen en de secretaris naar het huis van Balten Maes over de Hoge Brug op de vaartkant waar ze Soeta Guilliams van Heijst aantreffen met op haar schoot een dood kind van circa 5 jaar oud dat Anna Jansen van de Sande heet. Het kind is, volgens vele getuigen, in de turfvaart gevallen en door de vader Jan Jacobsen van de Sande daar uit gehaald. Gevisiteerd door: de vrijheidschirurgijn Petrus Alderkerk.

WBA; Roosendaal en Nsipen R395.

Geerardus van Steen verdronken bij het turfhoofd aan de scheepskade

Op 3 juni 1726 begeven schepenen C. de Klerck en J. van Dun, alsmede de substituut secretaris zich naar het huis van Bernard van Steen hebben aldaar aangetroffen het dood lichaam van diens zoon Geerardus van Steen, die 22 jaar oud is. Door de vrijheidchirurgijn worden geen kwetsuren vastgesteld en volgens geuigen is hij de dag daarvoor bij het turfhoofd in de scheepskade verdronken. Gevisiteerd door: Petrus Alderkercken.

WBA; Roosendaal en Nsipen R396, fol. 63v-64r.

Jan Cornelissen van den Bergh door de bliksem dodelijk getroffen

Op 25 mei 1727 begeven twee schepenen en de secretaris zich naar het huis van Domus Jansen van der Heijden op de Knevelaerssteede op Kalsdonk waar ze het dode lichaam aantreffen van Jan Cornelissen van den Bergh. Janneken Bartelen van Eekelen en Barbel Baens, respectievelijk de echtgenote en dienstmaagd van Domus, verklaren dat omstreeks 4 uur ‘smiddags Jan Cornelissen van den Bergh voor het huis op een tafeltje zat met de rug tegen een vesnster. Toen het donderde viel hij van het tafeltje dood ter aarde zonder nog iets te zeggen. De schepenen verklaren nog dat ze constateerde dat twee ruiten van het venster gebroken zijn en er een splinter van het kozijn was afgescheurd. De vrijheidscirurgijn visiteert het dode lichaam en constateert dat Jan van den Bergh door de bliksem getroffen is. Hij geeft hiervan en uitvoerig verslag. De chirurgijn constateert midden op de wervelbeenderen van de rug een blauwe plek ter grootte van de palm van een hand, waarvan de opperhuid zeer makkelijk afscheijdde evenals het vlees dat door verrottinge bedorven ende gemortificeert is. Op diezelfde plaats is er een inbuiging van de vertebra dors. Op het os saerum worden ook dergelijke blauwe plekken aangetroffen. Het hemd op de rug op de plaats van de blauwe plek had een kleur en een stank van verschroeid en verbrand linnen, of zoals er olie of vitriool opgestort is. In de hemdrok en de voering daarvan wordt een klein gaatje aangetroffen. En ook in de linnen keel en lok een klein gaatje maar iets groter. En in de voering het grootse gat in het hemd en dat de kanten van die gaatjes waren gefraselt ende geweeselt tot een teecken dat er ijets met gewelt was doorgedrongen.Waaruit de chirurgijn de conclusie trekt dat de gevisiteerde door de bliksem is getroffen. Verder constateert de chirurgijn nog dat de bliksem zodanig heeft toegeslagen dat het verte brarum tractus op de eerder genoemde plaats is ingedrukt en ingebogen dat daardoor de ilico de medulla pinalis van haere natuurlijcke rechtlijninge extensie of uijtgestrecktheijd is verandert geworden in een bogtige tegennatuurlijcke extensie en situatie verandert sijnde is gedruckt geworden ende alsoo den invloed van de spiritus animales of dierlijcke geesten ad organa vtalia thoraxis et ab dominis geïntercipieert waerop nootsaeckelijck ende immiddelijk de dood heeft moeten volgen. Gevisiteerd door: de vrijheidschirurgijn Petrus Alderkerk.

WBA; Roosendaal, R398, fol. 101v en fol. 102r-v.

Adriaen Janssen van Ackeren overleden ten gevolge van hartfalen

Op 30 juli 1727 verschijnen Pieter Cornelissen van Overvelt, wonende in Zegge en Adriaen Gabriels Loijen, wonende op Oostelaar onder Wouw voor schepenen van Roosendaal. Zij verklaren dat zij de dag daarvoor ’s middag om ongeveer drie uur op de Groote Made in ’t Regtsaet gelegen onder Roosendaal zijn geweest om heijde te laden. Adriaen Janssen van Ackeren was daar ook bij aanwezig. Toen hij op de wagen van Adrian Loijen stond om hem te helpen werd van Ackeren schielijck bleeck. Toen Loijen hem vroeg wat er schortte antwoorde van Ackeren: o mijn buijck, maer ’t sal wel haest overgaen. Onmiddellijk daarop viel van Ackeren van de wagen in de armen van Loijen. Na ruim een half uur op de grond gelegen te hebben is van Ackeren overleden. Het lijk van aan Ackeren is overgebracht naar het huis van Adriaen Jacobse van Osta op Vroenhout en adaar op 31 juli 1727 gevisiteert door de vrijheidschirurgijn. Deze constateert geen verwondingen en concludeert dat van Ackeren is gestorven door een catharus suffocasivus. Zijn overlijden is ingeschreven in het overlijdensregister van de Wouwse St. Lambertusparochies met de vermelding subitanea morte. [De database van het gemeentearchief Roosendaal vermeldt hem foutief onder de naam Adriana van Ackeren; daarom hiernaast een afbeelding van de oorspronkelijke inschrijving]. Gevisiteerd door: de vrijheidschirurgijn Petrus Alderkerk.

WBA; Roosendaal en Nispen, R398, fol. 130r {SDC12363} en fol. 130v.

Johanna van der Hoeven verdronken bij de Lage Brug

Op 1 september 1727 begeven twee schepenen zich naar ’t eijnde van de Leege Brugge waar ze aantreffen het dode lichaam van een vrouwspersoon van wie vertelt wordt dat Johanna van der Hoeven is. De chirurgijn vindt geen tekenen die op iets anders duiden dan verdrinking. Gevisiteerd door: Petrus Alderkerk.

WBA; Roosendaal en Nispen, R398, fol. 142v {SDC12365}.

Ene Anthonij is verdronken

Op 14 december 1729 compareert de vrjheidschirurgijn Petrus Alderkerck voor schepenen. Hij verklaart dat hij zich op 12 december 1729 heeft begeven naar het huis van Anthonij … (sic). Aldaar heeft hij daar aangetroffen diens dode lichaam. Hij heeft geen kwetsuren ontdekt maar constateert dat Anthonij in het water is gesuffoceert ende gesmoort. Gevisiteerd door: vrijheidschirurgijn Peter Alderkerk.

WBA; Roosendaal en Nsipen R400, fol. 125v-126r.

Lodewijk Janssen, 3 jaar oud, verdronken op de Nieuwenberg

Op 10 april 1734 op een stede op de Nieuwenberg onder de jurisdictie van Roosendaal, gedeeltelijk eigendom van de armen van de Molenstraat, die gehuurd werd door Elisabeth Dingemanse Verbeeck, weduwe van Cornelis Janssen Hollanders wordt het dode lichaampje gevisiteerd van een jongetje van circa drie jaar met de naam Lodewijk Janssen, waarvan de moeder was Janneken Hollanders, weduwe van een zekere Jan, die in leven garnizoenssoldaat was ten dienste van dese landen. Bij aankomst om circa vijf uur treffen schepenen het jongetje aan, liggende op zijn rug met zijn voetje in het water op de kant van een kuijl ofte put achter de woning in de huisdries naast een tuintje. Elisabeth Dingemans Verbeeck, moederlijke grootmoeder van het kind legt de volgende verklaring af. ’s Middags heeft zij het kind op een kruiwagen gezet en is daarmee naar de wei gereden. Daar heeft zij het kind van de kruiwagen gezet en is gras gaan plukken ervan uitgaande dat het kind achter bloempjes aan het plukken was. Na een kort ogenblik keek ze achterom en miste het kind. Ze zag vervolgens het kind in de kuijl off put liggen, heeft het daaruit gehaald menende het kind te redden, maar toen het kant op de kant lag bleek het dood te zijn. Ze heeft het kind laten liggen totdat de schepenen gearriveerd waren. De vrijheidschirurgijn constateert geen contusie, sugellatien en sulutien, etc. en constateert dat het kind verdronken is. Gevisiteerd door: vrijheidschirurgijn Peter Alderkerk.

WBA; Roosendaal en Nsipen, R403, fol. 28r-29r {SDC12432/12433/12434}.

Pieter Hekelaer verdronken bij de Kade

Op 17 januari 1735 begeven schepenen zich naar de Kaije ter hoogte van de sluizen hebben ze gezien dat het lichaam van Pieter Hekelaar uit het water gehaald is en naar het huis van Jan van Kessel is gebracht. Aldaar heeft de vrijheidschirurgijn geen kwetsuren geconstateerd behalve dat uit de neus en mond een groote quantitijt schuijm ende water uijtliep. Hij constateert de verdrinkingsdood. Op 20 januari 1735 wordt de begraafrekening betaald voor de zoon van Bernardus van de Heeckelaer. Gevisteerd door: de vrijheidschirurgijn Petrus van de Alderkerk.

WBA; Roosendaal en Nispen, R404, fol 1v-2r {SDC13417}.

De kleermaker Jan Croon vermoord

Op 14 juli 1736 ’s morgens m 6 uur wordt in de grote kerk het dode lichaam van de kleermaker Jan Croon gevisiteerd door Marijnis Cuijpers, medicine licentiaat, de vrijheidchirurgijn Petrus Alderkerk, Petrus de Beunje en diens zoon Petrus Johannes de Beunje, beiden ook chirurgijns. Ze constateren een wond in de buik boven de navel penetrerende tot in de holligheijt van den buijk in de lever en tot in de caviteijt van den buijk met geëxtravaseerd bloed vervult en welcke wone zij verklaarde derhalven doodelijk te zijn. Jan Croon is op 14 juli 1736 begraven. Diezelfe dag leggen Anna Oomen, weduwe van Cornelis Goedesoon, Maria Jacobse Brandijsers, weduwe van Servaes Cornelis Huijgens en Catharina Servaes Huijgens, circa 23 jaar oud. Zij verklaren dat op maandag 9 juli 1736 ’s avonds omstreeks half elf achter in de keuken van het huis van Anna Ooms is gekomen de knoopmakersknecht Adriaan Croon. Anna heeft tegen hem gezegd hoe derfft gij nogh inkoomen daar gij weet wat quaat gij gedaan hebt en hem veder vroeg of haar zoon daar ook schuld aan had (te weten aan het kwetsen of steken van Jan Croon. Waarop Adriaan Croon zei dat is evenveel, jou soon heeft er geen schult aan, ik heb het gedaan en zo ik het niet gedaan hadde, ik zoude het nogh doen. Na Adriaan voor een stuiver toebak en een snee brood gegeven te hebben s hij weggegaan.

Roosendaal, R404 ongefolieerd {SDC13421-13422}.
Roosendaal, R404 ongefolieerd {SDC13422-13423}.
Noot: voorafgaande aan de visitatie van 14 juli 1736 zijn er nog een aantalandere akten opgemaakt. Deze moet ik nog uitwerken.

Bij ene Johanna wordt een natuurlijke dood vastgesteld

Op 6 februari 1737 wordt in het huisje toebehorende aan de Armen van de Molenstraat en staande over de Hoge Brug wordt het dode lichaam van een zekere Johanna gevisiteerd. Er worden geen kwetsuren vastgesteld. Gevisiteerd door: medicine licentiaat Marijnus Cuijpers en de mr chrirurgijn Petrus de Beunje.

WBA; Roosendaal en Nispen, R405

Marijnis Willemse Schijf verdronken bij Keijenburgh

Op 2 april 1737, even buiten de vrijheid op de weg naar Stevensbrug bij Keijenburgh en liggend tegen de slootkant werd het dode lichaam gevonden van Marijnis Willemse Schijf die op de Kortendijk woonde. Het lichaam vertoonde geen kwetsuren als doodsoorzaak wordt verdrinking geconstateerd. Marijnus wordt begraven op 5 april 1737 (SJ6); rekening voor begraven eveneens betaald op 5 april (ABA 677). Gevisiteerd door: medicine licentiaat Marijnus Cuijpers en de chrirurgijn Petrus Alderkerk.

WBA; Roosendaal en Nsipen R405

Bij Jan de Metselaer wordt een natuurlijke dood vastgesteld

Op 22 februari 1738 werd het dode lichaam van een zeker persoon, in de wandeling genaamd Jan de Metselaer gevonden in de schuur van Francis van Osta, landman op Vinkenbroek. Er worden geen kwetsuren vastgesteld. Gevisiteerd door: de vrijheidschirurgijn Petrus Alderkerk.

WBA; Roosendaal en Nispen R405

Huibregt Drinckvelt pleegt suïcide

Op 18 mei 1738, op verzoek van de schout gaan de schepenen Harel en Jutta naar het woonhuis van de mr leertouwer Huijbregt Drinckvelt in de Molenstraat. Zij treffen het lijk van Huijbregt Dinckvelt aan hangende aan een leren riem die vastgemaakt was aan een dwarsbalk en voor zijn knieen lag een vat. Nadat de riem is losgesneden wordt het lichaam gevisiteerd waarbij bevonden wordt dat het lichaam door de strop is gestikt. Verder vertoont het lichaam geen kwetsuren. De circa 20 jarige dienstmeid van Huijbregt Drinckvelt genaamd Cornelia Moerincx verklaart onder ede het volgende: Ze is om ongeveer 6 uur opgestaan en Huijbregt Drinckvelt heeft toen aan haar gevraagd hoe laat het was, waarop ze antwoordde 6 uur, vervolgens is zij naar de kerk gegaan en bij thuiskomst is ze naar de zolder gegaan om hout te halen voor het vuur. Toen ze boven kwam zag ze Huijbregt Drinckvelt aan een balk hangen. Daarnaast verklaren sr. Willem van de Riet en zijn echtgenote Johanna Zegers dat enige dagen geleden zowel ’s morgens vroeg als ’s avonds laat Huijbregt Drinckvelt diverse malen naar hun huis is gekomen en vele discourssen als een krankzinnig mens heeft ge-uit. Hij zei dat als hij wilde vluchten, hij overal bekend zou zijn en dat al de veren bezet waren, zodat hij gevengen kon worden. Verder dat de schippers hem niet zouden meenemen en dat niemand hem te logeren wilde nemen. En hij was ook van mening dat een recent plakaat gericht tegen schooiers, vagebonden en landlopers in feite tegen hem was gericht om hem te vangen. De letterlijke woorden hebben zij niet onthouden maar wel geconcludeerd hij murmureerde als een krankzinninge. In de vergadering van de magistraat doet de schout verslag van het gebeurde en na enige beraadslagingen wordt besloten een lijkkist te laten maken op kosten van de gemeente en toe te staan dat het lijk in stilte laat op de avond begraven mag worden. De kerkenraad ten behoeve van de armendiakonie, die Huijbregt Drinckvelt enige tijd financieel gesteund heeft, vraagt op 21 mei 1738 aan de magistraat een lijst van de inboedel van zijn huis te mogen maken. Gevisiteerd door: de vrijheidschirurgijn Petrus Alderkerke en chirurgijn Petrus de Beunje.

WBA; Roosendaal en Nispen R405
WBA; Roosendaal en Nsipen ABA 20.(Resoluties dd 18 mei 1738 en 21 mei 1738).

Huibregt Timmermans overlijdt ten gevolge van syncope

Op 18 november 1738 wordt het dode lichaam van de in Breda woonachtige Huibregt Timmermans gevonden op de Vaartkant over de Hoge Brug, tussen de brug, ‘s Herenstraat en het stedeke van juffrouw Maria Anna Willems. Er wordt geconstateerd dat hij door syncope of qualijkte is bevangen. Huijbregt Timmermans werd begraven op 20 november 1738; rekening voor begraven diezelfde dag. Gevisiteerd door: de vrijheidschirurgijn Petrus Alderkerk.

WBA; Roosendaal en Nispen R405

Willem Johan van de Riet, 2½ jaar oud, in de wieg overleden

Op 15 augustus 1739 wordt ten huize van zijn moeder in de Molenstraat het dood lichaampje gevisiteerd van Willem Johan van de Riet, tussen de 2 en 3 jaar oud en liggende in een wieg overdekt met wit linden. Er worden geen uitwendige kwetsuren geconstateerd. Willem Johan van de Riet werd begraven bij zijn vader in het hoogkoor van de kerk. Rekening voor begraven werd betaald op 17 augustus 1739. Gevisiteerd door: de vrijheidschirurgijn Petrus Alderkerk.

WBA; Roosendaal en Nispen R406

Onbekend persoon verdronken in het Snolleven

Op 10 juli 1740 wordt het dode lichaam van een onbekende persoon gevonden in het water van het Snolleven. Het lijk werd naar de stede Visdonk gebracht en aldaar gevisiteerd; er werden geen kwetsuren geconstateerd maar wel dat er wat schuimachtig water uit de mond liep, waarop de de verdrinkingsdood is vastgesteld. Gevisiteerd door: de vrijheidschirurgijn Petrus Alderkerk.

WBA; Roosendaal en Nispen, R406

Onbekende man dood gevonden op een perceel zaailand

Op 19 februari 1741 werd het lichaam van een onbekende man gevonden op een perceel zaailand genaamd de Handt, dat perceel was gehuurd door Dielis van den Ende. Het lijk lag op zijn rug, was gekleed en had geen kwetsuren. Gevisiteerd door: chirurgijn Petrus Johannes de Beunje.

WBA; Roosendaal en Nispen, R407, ongefolieerd {SDC13463}.

Cornelis Schooremans, 19 maanden oud, in de wieg overleden

Op 16 juni 1743 werd het 19 maanden oude jongetje Cornelis Schooremans, zoontje van Cornelis Schooremans gevisiteerd. Het kind lag ontkleed in de wieg ten huize van Cornelis Schooremans op de Leege Brugge. Het kindje had geen kwetsuren. Gevisiteerd door: vrijheidschirurgijn Valentijn Frederik Wolffram.

WBA; Roosendaal en Nispen, R407 {SDC13465-13466}.

Pieter Leenderts van Aert overleden ten gevolge van een val

Op 1 juli 1743 werd op het perceel de Agterste Rogge de landman Pieter Leenderts van Aert, wonende op Langdonk, gevonden. Er werd een ligte concusie {contusie?}over de regter koone, streckende van de musculis temporalis tot op den hals geconstateerd met een luquasie van de vertebrae van den hals. Er werd geconstateerd dat de val de dood veroorzaakt had. Hij werd begraven op 4 juli 1743. Gevisiteerd door: {de heer medicinae} in licentiaat Marijnis Cuijpers en de vrijheidchirurgijn Valentijn Frederik Wolffram.

WBA; Roosendaal en Nsipen, R407, ongefolieerd {SDC13467}

Hendrik de Blaeij, 14 jaar oud, dood gevonden aan de Kade

Op 13 juli 1744 werd de 14-jarige Hendrik de Blaeij dood gevonden aan de Kade achter het huis van Christiaen Schijven. Hendrik de Blaeij was een zoon van Pieter de Blaeij en Catharina Faessen, die over de Leege Brugge woonde. Gevisiteerd door: chirurgijn Petrus Johannes de Beunje

WBA; Roosendaal en Nispen, R407 ongefolieerd {Img216}.

Reijnier Janssen Reijnen dood gevonden

Op 17 oktober 1746 werd bij den draaiboom op het einde van het weiland genaamd de Kroeg waarvan de eigenaar was sr. Cornelis van Opdorp het dode lichaam gevonden van Reijnier Janssen Reijnen. Het lijk lag dicht bij de weide van sr. Francis van Pelt en was voorover gevallen en lag op zijn buik en was volgens de vrijheidschirurgijn versmoort off gesuffocieert. Hij werd begraven op 20 oktober 1746. Een dag daarvoor werd de rekening voor begraven op het kerkhof betaald (ABA 685). Gevisiteerd door: vrijheidschirurgijn Balthasar Antonius Flebbe

WBA; Roosendaal en Nispen, R407, ongefolieerd {Img272}..

Onbekende man dood gevonden in een zijstraatje van de Hoogstraat

Op 25 augustus 1748 wordt in een zijstraatje van de Hoogstraat dat in de richting van Roosendaal naar Zegge loopt het dood lichaam gevonden van een onbekende man. Het lichaam werd gevonden aan de kant van de Wenkhooren. De dode vertoont geen kwetsuren. Gevisiteerd door: vrijheidschirurgijn Balthasar Antonius Flebbe.